Μία συλλογή ύμνων και ποιημάτων για το Πάσχα

Επιτάφιος Θρήνος – Εγκώμια. Στάση Πρώτη

Η ζωή εν τάφω
κατετέθης, Χριστέ,
και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο,
συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην.

Η ζωή, πώς θνήσκεις;
πώς και τάφω οικείς;
του θανάτου το βασίλειον λύεις δε,
και του Άδου τους νεκρούς εξανιστάς.

Μεγαλύνομέν σε,
Ιησού βασιλεύ,
και τιμώμεν την ταφήν και τα πάθη σου,
δι’ ων έσωσας ημάς εκ της φθοράς.

Μέτρα γης ο στήσας
εν σμικρώ κατοικείς,
Ιησού παμβασιλεύ, τάφω σήμερον,
εκ μνημάτων τους θανόντας ανιστών.

Ιησού Χριστέ μου,
βασιλεύ του παντός,
τι ζητών τοις εν τω Άδη ελήλυθας,
το γένος απολύσαι των βροτών;

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!!!

 

 Αναδημοσιεύουμε ένα κείμενο για την "Ανάσταση του Παπαδιαμάντη", από έναν άλλον μεγάλο τεχνίτη των γραμμάτων μας, τον Κώστα Βάρναλη. 

  Καλή Ανάσταση!

Τις μεγάλες τις γιορτές, πιο πολύ τα Χριστούγεννα αλλά και το Πάσχα, τις έχουμε συνδέσει με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.

 Ο Βάρναλης, νέος στη Δεξαμενή, είχε γνωρίσει τον Παπαδιαμάντη και αργότερα έγραψε και ένα διήγημα «εις παπαδιαμάντειον ύφος», ίσως το ωραιότερο απ’ όσα παρόμοια έχουν γραφτεί, «Τα Χριστούγεννα του Παπαδιαμάντη», που το είχα παρουσιάσει εδώ παλιότερα. Ελάχιστα γνωστό είναι αντίθετα το σημερινό μας κομμάτι, που είναι «Το Πάσχα του Παπαδιαμάντη», όχι διήγημα αλλά χρονογράφημα, δημοσιευμένο κάποιο κατοχικό Πάσχα στην εφημερίδα «Πρωία».

Απ’ όσο ξέρω, το κείμενο που θα διαβάσετε είναι αθησαύριστο -αν και μπορεί να πέφτω έξω και να έχει αναδημοσιευτεί κάπου. Πάντως στο Διαδίκτυο δεν υπάρχει. Έχω μονοτονίσει και έχω εκσυγχρονίσει την ορθογραφία.

Κι επειδή το χρονογράφημα του Βάρναλη μιλάει για τη θρησκευτικότητα του Παπαδιαμάντη, θεώρησα σκόπιμο να αναδημοσιεύσω στο τέλος ένα πρόσφατο δοκίμιο του Σταύρου Ζουμπουλάκη για το ίδιο θέμα, που αναφέρεται στο πασχαλινό παπαδιαμαντικό διήγημα «Η νοσταλγία του Γιάννη», που το ανακάλυψα πριν από τρία χρόνια, και το οποίο κυκλοφορεί πια σε τομίδιο αλλά, να θυμίσω, πρώτοι το διαβάσατε εδώ.

Το Πάσχα του Παπαδιαμάντη

Πώς να μη θυμάται κανείς κάθε χρονιάρα μέρα, και μάλιστα το Πάσχα, εκείνον, που αν δεν ήτανε ο μόνος πιστός άνθρωπος, ήτανε ωστόσο ο μόνος θρησκευτικός «ποιητής» του καιρού μας, —τον Παπαδιαμάντη; Ούτε μυστικιστής και πανθεϊκός («διαστολή» του εγώ προς το Σύμπαν!) ούτε ωραιολάτρης του θρησκευτικού βίου. Χριστιανός τής ουσίας και των τύπων, της πίστης και τού δόγμα­τος, της ψυχής και του κανόνα, της θεωρίας και της πράξης. Αυτού του είδους η θρησκευτικότη­τα «ζει» στο έργο του, ενώ των άλλων (μανιέρα και… κυμβαλαλισμός!) απουσιάζει ολότελα. Ε­πειδή έτυχε να θυμηθούμε τον Παπαδιαμάντη κάνουμε αυτήν την παρατήρηση και μαζί μ’ αυτήν και μιαν άλλη: πως δεν είναι το θέμα, που δίνει αξία στο έργο παρά η ειλικρίνεια.

Και τώρα: ο κυρ Αλέξανδρος, ο ψάλτης και τυπικάρης, τη Με­γάλη Βδομάδα βρισκότανε σε ακατάπαυτη κίνηση κι αγρυπνία. Με το λαμπαδάριο Χριστοφίλη, με τον εξάδερφό του το Μωραϊτίδη, τη «σεβάσμια μητέρα» Ολυμ­πιάδα και με λιγοστούς φιλακολούθους στο ιδιωτικό παρεκκλήσι του Αγ. Ελισσαίου εκτελούσε τα χρέη του με πάθος. Έψελνε με σπανία γνώση τής βυζαντινής μουσικής, με «πενιχράν φωνήν», αλλά πολύ χρωματισμένη και κραδαινότανε ολάκερος έως οχτώ ώ­ρες. «Ψάλλων ο Παπαδιαμάντης εσκίρτα αληθώς, ηγάλλετο, εθλίβετο, και οιονεί συνέπασχε μετά του υμνωδού… Εάν φράσις τις περι­είχε επιτακτικήν τινα έννοιαν ως λ.χ. «αυτόν προσκυνήσωμεν» ήτο αδύνατον να μη συνοδεύσει το μέ­λος τούτης και με μίαν ζωηράν πλήξιν του ποδός επί του εδάφους…» Ύστερα από ένα τέτοιον αγώνα σωματικό και ψυχικό, μιας ολάκερης βδομάδας, μέρα και νύ­χτα, ύστερα από νηστεία σαράντα ημερών, κυρ Αλέξανδρος θα πή­γαινε σε καμιά ταβέρνα του Ψυρρή με τούς «συμποτικούς φίλους» (το Χριστοφίλη τον καντηλανά­φτη, τον κυρ Στρατή τον ψάλτη του Νεκροταφείου, τον κυρ Νικολάκη το Θεοφιλάτο,τoν κυρ Γρηγοράκη το Γιακουμή, το Γιάννη το Μανάφτη, το Νήφωνα Διανέλλο τον καλόγερο κτλ.) για να γιορτάσουνε με τη γκιουβετσάδα και με το κρασί τη μεγάλη μέρα.

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!!!

Τα κάλαντα του Λαζάρου

Συνήθειο το είχαν στην Κάλυμνο, κάθε χρόνο 8 μέρες πριν το Πάσχα, να τραγουδάνε τα παιδιά «τον Λάζαρο», δηλαδή κάλαντα για το Σάββατο του Λαζάρου. Μετά το τραγούδι οι γείτονες θα τους έδιναν καλάθια στολισμένα με λουλούδια.  Ο Γιώργος, που είχε μετακομίσει στο νησί, ένα χρόνο τώρα κοντά, είχε μάθει τα κάλαντα αυτά και ετοιμαζόταν να βγει να τα πει με τους καινούριους του φίλους στην πλατεία.

Ο παππούς του τον είδε που έβαζε τα καλά του και τον καμάρωσε. Άρχισε να σιγοτραγουδάει κι αυτός τα κάλαντα. Ο Γιώργος δεν τον είχε πάρει είδηση μέχρι που άκουσε τη φωνή του. «Παππού», τον ρώτησε, «γιατί τα κάλαντα λένε «τρεις ημέρες τον θρηνούσαν»; Γιατί ο Χριστός περίμενε τρεις ημέρες για να αναστήσει το φίλο του, τον Λάζαρο;»

Ο παππούς το σκέφτηκε λίγο και του απάντησε με χαμόγελο: «Όταν αρρώστησε ο Λάζαρος, οι αδερφές του Μάρθα και Μαρία μήνυσαν στον Χριστό να έρθει γρήγορα να τον βοηθήσει. Όμως εκείνη την περίοδο ο Χριστός βρισκόταν μακριά, στη Γαλιλαία. Φυσικά, ο Υιός του Θεού ήξερε ότι θα πεθάνει ο Λάζαρος και ότι θα τον αναστήσει. Φτάνοντας στη Βηθανία, την πατρίδα του Λάζαρου, βρήκε τις αδερφές του να τον θρηνούνε πάνω από το μνήμα του. Και όπως λένε και τα κάλαντα της Καλύμνου «τον θρηνούν και τον εκλαίνε, τον θρηνούν και τον εκλαίνε, τρεις ημέρες τον θρηνούσαν και τον εμοιρολογούσαν»».

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!!!

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ                ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ

Εκκλησιασμός στον Ιερό Ναό Αγίου Κωνσταντίνου & Ελένης

Την Παρασκευή 08-04-2016 & την Παρασκευή 15-04-2016 θα πραγματοποιηθεί εκκλησιασμός στον Ιερό Ναό Αγίου Κωνσταντίνου & Ελένης. Οι μαθητές των Α’, Β΄& Γ’ τάξεων & Δ΄, Ε΄ & ΣΤ΄ αντιστοίχως, θα παρακολουθήσουν τη Λειτουργία των Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων.

Όσοι μαθητές προετοιμαστούν & επιθυμούν να κοινωνήσουν παρακαλούμε να ενημερώσουν τους εκπαιδευτικούς.

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ                         Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ

Σταύρωση – Ο μυστικός κόσμος της εικόνας

Την τρίτη Κυριακή της Σαρακοστής έχουν περάσει τρεις εβδομάδες από την αρχή της και μένουν τρεις εβδομάδες μέχρι την αρχή της εβδομάδας των Παθών του Κυρίου μας, της Μεγάλης Εβδομάδας. Αυτή την Κυριακή λοιπόν η Εκκλησία την έχει ορίσει για να προσκυνούν οι πιστοί τον Σταυρό του Χριστού μας, προκειμένου να τους δώσει την πνευματική δύναμη για να περάσουν και τις υπόλοιπες εβδομάδες. Έτσι, στους ορθόδοξους ναούς θα προσκυνήσουμε όλοι τον Τίμιο Σταυρό, που πάνω του άφησε την επίγεια ζωή του ο Υιός του Θεού.



Η εικόνα της Σταύρωσης, η οποία είναι κατ΄ εξοχή εικόνα της Μεγάλης Παρασκευής, είναι και τώρα επίκαιρη. Στην εικόνα αυτή κρύβεται ένας μυστικός κόσμος. Ας τον μάθουμε, παρατηρώντας τα πρόσωπα και τα άλλα στοιχεία που εικονίζονται. Ας παρατηρήσουμε πρώτα ότι η σκηνή της Σταύρωσης είναι έξω από τα τείχη της πόλης, τα οποία φαίνονται πίσω. Έτσι κι εμείς πρέπει να βγούμε έξω από τα τείχη του εγωισμού μας, έξω από τον εαυτό μας, και να πλησιάσουμε τους άλλους μέσα από τον Χριστό.

 

Στο κέντρο κυριαρχεί η μορφή του Κυρίου μας. Βρίσκεται καθηλωμένος στον Σταυρό, αλλά δεν είναι ζωντανός. Δεν εικονίζεται όμως και νεκρός. Ο αγιογράφος τον ζωγραφίζει σαν να κοιμάται. Τα χέρια και τα πόδια του δεν κρέμονται σαν νεκρά – τα χέρια του, καρφωμένα στο ξύλο, είναι απλωμένα κι αγκαλιάζουν όλον τον κόσμο.

Από το πλευρό του, το οποίο πριν από λίγο τρύπησε με τη λόγχη ένας στρατιώτης έτρεξε αίμα και νερό, απόδειξη ότι πέθανε στ΄ αλήθεια. Συγχρόνως όμως τα δύο αυτά στοιχεία συμβολίζουν τα δύο κύρια μυστήρια, το βάπτισμα (νερό) και τη Θεία Ευχαριστία (αίμα).

ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ...

Τι είναι το Τριώδιο, γιατί ονομάζεται έτσι, πότε ξεκινά και πότε ολοκληρώνεται;

Τριώδιο ονομάζεται, σύμφωνα με τους κανόνες της ορθόδοξης χριστιανικής εκκλησίας, η κινητή περίοδος, που ξεκινά την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο.

Το Τριώδιο έχει λάβει την ονομασία αυτή από το ομώνυμο εκκλησιαστικό βιβλίο, το Τριώδιο, το οποίο περιλαμβάνει τους ύμνους που ψάλλονται στις εκκλησίες κατά τη συγκεκριμένη περίοδο.

Οι ύμνοι αυτοί έχουν τρεις ωδές σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ύμνους τις εκκλησίας, οι οποίοι έχουν εννέα ωδές. Αυτός είναι και ο λόγος που το βιβλίο αυτό, και κατ’ επέκταση και η συγκεκριμένη χρονική περίοδος, ονομάστηκαν Τριώδιο.

Οι ύμνοι του Τριωδίου γράφτηκαν από τον 5ο έως τον 15ο αιώνα μ.Χ. Χειρόγραφα των ύμνων του Τριωδίου σώζονται από τον 10ο αιώνα μ.Χ. ενώ για πρώτη φορά τυπώθηκε, το εν λόγω βιβλίο, στα Ελληνικά το 1522 μ.Χ. στην Βενετία.